Zaterdag 12 december sloten 195 landen als slot van de VN Klimaattop in Parijs een Klimaatakkoord. Staatssecretaris Dijksma noemt het verdrag "evenwichtig, juridisch bindend met een helder en ambitieus doel." Volgens haar is er geschiedenis geschreven in Parijs. "We hebben onze kinderen en kleinkinderen een grote dienst bewezen." Bron: NOS.nl

Er wordt gesproken van een histrisch akkoord. Bijna 200 landen zijn het eens geworden over een reeks klimaatmaatregelen. Hieronder in vogelvlucht de hoofdpunten:

Opwarming: een beperking van de opwarming van de aarde tot "ruim onder de 2 graden". Gestreefd moet worden naar 1,5 graad. Dat laatste was vooral een wens van een aantal eilandstaten; die vrezen dat ze letterlijk onder water komen te staan als de aarde te veel opwarmt.

Uitstoot: de landen streven ernaar dat er snel een einde komt aan de stijging van de uitstoot van broeikasgassen. De partijen zijn zich ervan bewust dat het voor arme landen langer duurt dan voor rijkere om snel de piek in hun uitstoot te bereiken, omdat in een aantal landen de economie net op gang komt. Dat kan voor sommige landen betekenen dat ze later beginnen met de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Landen moeten doen wat in hun vermogen ligt. Maar halverwege deze eeuw moet de uitstoot van de broeikasgassen in balans zijn met wat de aarde kan opnemen aan deze gassen.

Evaluatie: het klimaatbeleid van alle landen die deelnemen aan de conferentie wordt elke vijf jaar geëvalueerd. Ieder land moet steeds beter worden. De ambities mogen niet meer naar beneden worden bijgesteld, ze moeten juist telkens worden aangescherpt. De eerste wereldwijde evaluatie is gepland voor 2023.

Emissie: landen kunnen hun reducties in andere landen realiseren en in emissies handelen.

Bijdrage: voor de klimaatconferentie van 2020 moeten de partijen het doel stellen elk jaar minstens 100 miljard dollar (91 miljard euro) ter beschikking te stellen voor armere landen, die moeite hebben om het streven van de klimaattop bij te benen. De bijdrage hieraan door ontwikkelingslanden is vrijwillig.

Ratificatie: het verdrag treedt officieel in werking als 55 landen het hebben geratificeerd. Die moeten samen ook verantwoordelijk zijn voor minimaal 55 procent van de mondiale uitstoot.

En wat gaat Nederland merken van het Klimaatakkoord?

Nederland zal snel iets merken van de afspraken die zijn gemaakt op de klimaattop in Parijs, denkt Tjerk Wagenaar, directeur van Natuur en Milieu. "Als we 1,5 graad opwarming aan het einde van deze eeuw als uitgangspunt nemen, moeten er de komende anderhalf jaar al spannende dingen gaan gebeuren."

"Hiermee krijgt de sluiting van de kolencentrales een flinke duw", zegt hij. "Europa heeft plannen om binnen vijf jaar het merendeel van de 280 kolencentrales te sluiten. Dat heeft ook gevolgen voor Nederland."

Zonnepanelen

Het akkoord geeft ook een impuls aan de vergroening van de belastingen. Voor niet-groene bedrijven wordt de productie duurder en dat zal de consument ook merken, verwacht Wagenaar. "Spullen uit die bedrijven worden duurder."

Nederlanders zullen ook zien dat daken - nog veel meer dan nu - bedekt worden met zonnepanelen. Wagenaar: "De prijs gaat nu zo hard naar beneden. Je moet ervan uitgaan dat over tien jaar bij renovaties en nieuwbouw standaard zonnepanelen worden geplaatst".

"Dit akkoord is voor ons een steun in de rug", zegt directeur Marjan Minnesma van stichting Urgenda, die dit jaar een rechtszaak won tegen de staat. De rechter bepaalde daarin dat Nederland meer moet doen om de uitstoot van CO2 te verminderen. De staat is in beroep gegaan tegen die uitspraak. "Ik had geen hoge verwachtingen van de top maar het valt enorm mee. Voor de rechtszaak is dit een steun in de rug. Dat die 1,5 graden in het akkoord staat, betekent echt dat je binnen twintig jaar van de fossiele brandstoffen af moet. De gasbel in Groningen is ook binnen twintig jaar op, dus het is alleen maar goed om daar nu al mee te beginnen."

Investeringshobbel

Volgens Minnesma hebben de nieuwe klimaatafspraken consequenties voor iedereen. "Als je nu nog auto rijdt, is je volgende auto een elektrische." Er zullen ook windmolens bij moeten. "Dat kan op zee, maar dat is wel duurder dan op land. Ik vind dat je niet kan zeggen dat je ze niet mooi vindt. Dat is later niet uit te leggen. Er is heel veel ruimte die we nu nog niet benutten. De concentratie zon en wind is perfect in Nederland dus we kunnen die doelstelling gewoon halen."

Energie voor grootverbruikers zal duurder worden, verwacht de directeur van Urgenda. Dat kan de prijs van producten opdrijven zolang bedrijven niet groen produceren. "Maar als de investeringshobbel eenmaal is genomen, worden ze uiteindelijk goedkoper."

Branche-organisatie Energie-Nederland wijst erop dat energiebedrijven al veel doen. In het energieakkoord zijn afspraken vastgelegd over de CO2-uitstoot. "Daar wordt wel eens schamper over gedaan maar de sector heeft een behoorlijke ambitie. De helft van de energie moet in 2023 zijn verduurzaamd", zegt woordvoerder Sjoerd Marbus.

Nederland moet volgens hem ook kijken naar andere sectoren zoals de warmtevoorziening en transport, die ook nog grotendeels van fossiele brandstoffen afhankelijk zijn.

Het zou kunnen dat er meer nodig is om de doelstellingen van Parijs te halen, maar dat moet eerst op Europees niveau besproken worden. "Het is goed dat er afspraken zijn gemaakt in Parijs. Je kunt in Europa van alles willen, maar om te weten hoever we moeten gaan is het van belang te weten wat de rest van de wereld doet."

Er zijn grote verschillen tussen landen in Europa. "In Groot-Brittannië gaan alle kolencentrales dicht, maar die zijn ouder dan bij ons. In Nederland worden de centrales uit de jaren 80 al gesloten. Samen met de regering moeten we kijken hoe we verdergaan." 

Code oranje

Het KNMI kwam aan de vooravond van de klimaattop met een opvallende boodschap: het is 'code oranje' voor het klimaat. Een wereldwijd akkoord is hard nodig voor Nederland. Meer klimaatverandering betekent een stijgende zeespiegel, stijgend rivierwater en toenemende neerslag.

Het wereldwijde akkoord is er gekomen, maar het KNMI kan nog niet zeggen of de klimaatwaarschuwing al kan worden ingetrokken. "Eerst moeten we het akkoord even goed gaan bekijken", aldus een woordvoerder.

Bron: NOS.nl