“Wat moeten lokale onafhankelijke raadsleden weten over het onderwerp ‘Water’ om tot gedegen en weloverwogen besluitvorming te kunnen komen?” Dat is de vraag die ten grondslag ligt aan de publicatie ‘De rol van ons water in de lokale politiek’.
Het beeld is vaak dat ‘water’ een relatief eenvoudig onderwerp is. Daarbij bestaat de indruk dat het in ons land, vanuit onze eeuwenoude strijd tegen het water, vast duidelijk geregeld is. En: het is toch helemaal geen politiek vraagstuk? Het zijn deze aannames die in deze publicatie tegen het licht gehouden worden. Om alvast een tipje van de sluier op te lichten: water is een primaire levensbehoefte. Het is op heel veel manieren verweven met ons leven. En dat maakt het bij uitstek tot een politiek onderwerp: er valt veel te kiezen!
De gemeenteraad is een zogenaamd ‘lekenbestuur’. Het uitgangspunt van de OSF* is daarom dat gemeenteraadsleden weinig weten over dit onderwerp: raadsleden zijn geen inhoudelijke experts. Dat zegt uiteraard niets over de kwaliteit van raadsleden, of de kennis die individuele leden wel degelijk kunnen hebben over dit onderwerp. ‘Water’ speelt tegelijkertijd steeds vaker een rol in de raden. Gemeenteraadsleden worden geacht keuzes te maken, en besluiten te nemen.
Colleges (ondersteunt door het ambtenarenapparaat) hebben al veel meer kennis en kunnen daardoor zonder veel inhoudelijke discussie hun plannen doorzetten. Ook die kennis is vaak (te) beperkt: “de waterschappen zorgen er immers wel voor”. En waterschappen worden vaak pas betrokken bij besluitvorming als het basisbesluit – vanuit Ruimtelijke Ordening – al is genomen. In de praktijk kiezen waterschappen er dan meestal voor om niet het raadsbesluit te blokkeren, maar om via technische maatregelen de ‘waterbelangen’ aan te passen aan de wensen van de maatschappij.
De gemeenteraad zou de plannen moeten wegen in het belang van de bevolking en daar wil de OSF jullie bij helpen. Dit boekje begint met een overzicht van de beheerstructuur en de belangrijkste aanbevelingen. In de latere hoofdstukken wordt dieper op verschillende aspecten ingegaan.
* Deze publicatie is een uitgave van het Wetenschappelijk Bureau van de Onafhankelijke SenaatFractie (OSF), waarbij het onderzoek en de redactie is gedaan door Klimaatverbond Nederland.