Enige tijd geleden stond de werkconferentie Klimaatadaptatie Landbouw in de gemeente Nijkerk op het programma. Het thema van de middag was de vraag hoe de Nederlandse landbouwsector kan omgaan met de gevolgen van klimaatverandering.

Onderwerpen als zuinig watergebruik, verzilting, wateropslag en afvoer en plagen en ziekten in het landbouw kwamen allemaal aan bod.

Het werd een zeer interactieve bijeenkomst met presentaties, discussies en het uitwerken van een aantal vraagstukken aan verschillende tafels. Zo'n kleine 100 bezoekers, met diverse achtergronden en uit verschillende domeinen, werden verdeeld over die tafels. Hier werd duidelijk dat het veranderende klimaat meerdere lagen en domeinen in de maatschappij raakt en dat er veel interesse is voor kennis opdoen en er zeker een behoefte bestaat om eigen kennis en ervaring te delen met elkaar.

Een aantal belangrijke vraagstukken kwamen aan de orde:

  • Hoe zorg je tijdens droogte voor voldoende zoet water en hoe voorkom je verzilting?
  • Zuinig watergebruik in de landbouw: hoe bereik je dat?; Water vasthouden én afvoeren: hoe doe je dat?
  • Hoe kom je tot klimaatbestendige gewassen en teeltsystemen?
  • Nieuwe ziekten en plagen: hoe ga je daarmee om?

Per tafel werd één vraagstuk behandeld door een groepje met diverse achtergronden en van verschillende domeinen. Aan ‘mijn’ tafel zaten onder meer Harry Sikkema (commercieel Manager, Tauw), Adrie Bossers (eigenaar akkerbouwbedrijf en bestuurslid ZLTO), Peter Knippels (Beleidsmedewerker duurzaamheid, KAVB), Ellen van Mulligen (Rijkswaterstaat), Gerbrand van 't Klooster (Coordinator ruimtelijke ordening LTO Nederland), Wietse Visser (Kwartiermaker klimaatadaptatie, Provincie Utrecht) en Egon Ariëns (Programmamanager Zoetwater, IenW).

Grotendeels was er veel eenstemmigheid tussen de verschillende mensen, doordat de verhalen die werden gedeeld vaak dezelfde herkenningspunten (dilemma’s, successen) kenden. Ook al was men afkomstig uit een andere domein. Zo zijn er een aantal opmerkingen bijgebleven, zoals die van Adrie Bossers (ZLTO): ‘Er is genoeg kennis en kunde, ook bij de boeren. Alleen moet de overdracht van kennis en informatie beter worden afgestemd en gebundeld.’ Verder was de afsluitende/samenvattende opmerking van Peter Knippels (KAVB) eentje die is blijven hangen: ‘De agrarische sector, drinkwatersector, natuur; vaak hebben ze allemaal dezelfde belangen. Maar dat is op een of andere manier niet duidelijk, dus kunst is om die bij elkaar te brengen.’ Andere opmerkingen die als overkoepelend voor de conferentie gezien kunnen worden zijn:

  1. Rol van waterschappen is veranderd: nu veel meer op hun bord, dus ze moeten kiezen tussen belangen;
  2. Heeft de burger genoeg zicht in deze onderwerpen? Hoe hen hierbij betrekken?;
  3. In elke sessie komt naar voren dat ‘bodem’ een belangrijke schakel is, zowel het soort bodem als de kwaliteit van de ondergrond (voor CO2 opslag, wateropvang en waterafvoer).

Er is weinig tijd om op ons dooie akkertje de oplossingen te bedenken. Tegelijkertijd werd duidelijk dat onder de bezoekers de bereidheid tot samenwerking erg groot was. Als we met zijn allen dit zaadje nu kunnen planten, kunnen we daar binnenkort samen de vruchten van plukken. Op naar een vruchtbare samenwerking!