Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft de Wet Collectieve Warmtevoorziening (Warmtewet 2) ter consultatie aangeboden. Voorafgaand aan de consultatie deed de Warmtecoalitie een dringende oproep aan de Tweede Kamer. Warmtenetten bieden veel potentie om woningen te verduurzamen, maar dat gaat niet met alleen klassieke, grootschalige hoge-temperatuur warmtenetten.

Daarom moet de wet ruimte laten voor zo veel mogelijk verschillende modellen en concurrentie tussen partijen en oplossingen versterken. De concept-wetteksten stelde de Warmtecoalitie helaas niet gerust en daarom herhalen zij de oproep in een gezamenlijke consultatiereactie: kies in de warmtemarkt niet voor one size fits all. 

Diversiteit, maatwerk en innovatie 

De Warmtecoalitie juicht verduurzaming van de warmtemarkt toe en is blij met de aanzet voor een nieuw wettelijk kader om hier handvatten aan te geven. Juist nú zou er volop ruimte geboden moeten worden aan innovatieve stapsgewijs groeiende netten, nieuwe initiatieven, en samenwerkingsvormen. In de contouren van de nieuwe warmtewet, wordt een verplichting gesteld voor integraal verantwoordelijke warmtebedrijven met een aanwijzing voor tientallen jaren. De warmtecoalitie stelt vast dat hiermee de benodigde diversiteit in de warmtemarkt niet voldoende wordt gestimuleerd.  

Wij zijn blij met de door de minister geboden opening in de vraagstelling van de consultatie. Uit de vraagstelling blijkt dat de minister meer samenwerking en meer innovatie een warm hart toedraagt. Het ministerie onderzoekt namelijk hoe omgegaan moet worden met ‘het economische eigendom’ van warmtenetten als die niet bij het warmtebedrijf behoren. Een belangrijke stap, omdat dit de weg openzet voor samenwerkingsverbanden voor warmtenetten met gescheiden rollen tussen productie en levering aan de ene kant en distributie aan de andere. Precies één van het type warmtenetten die verschillende leden van de Warmtecoalitie nu al succesvol samen ontwikkeld hebben.

Lokaal en kleinschalig 

De wens van de Warmtecoalitie is ook om meer lokale initiatieven en kleinschalige systemen te kunnen ontplooien. Deze kleine netten moeten tevens naar elkaar toe kunnen groeien en stapsgewijs worden uitgebreid. De concept-wet stelt nu een arbitraire grens van maximaal 500 aansluitingen voor een klein systeem en een verbod om deze systemen aan elkaar te verbinden. Ruim onvoldoende om dit soort concepten echt van de grond te krijgen. Daarnaast ziet de Warmtecoalitie dat de kavelsystematiek leunt naar grootschalige systemen, terwijl deze oplossingen niet altijd de beste oplossing zijn. 

Perspectief en ruimte 

Om de klimaatdoelen te halen, moeten duizenden woningen per jaar verduurzaamd worden. Om deze grote opgave voor elkaar te krijgen, is het belangrijk dat alle partijen bij kunnen dragen. Juist in deze fase van de warmtetransitie, moet daarom volop perspectief en ruimte geboden worden aan nieuwe initiatieven, flexibele en innovatieve warmte/koude-oplossingen en publiek-private samenwerkingsvormen. Het voorliggende concept van de Warmtewet 2 is zeer beperkend voor deze initiatieven en vraagt daarom om aanpassingen. 

Directeur van de Consumentenbond, Sandra Molenaar, is een van de leden van de Warmtecoalitie en laat weten dat de consument niet geholpen is bij de voorgestelde inrichting van de markt voor warmtenetten: “De minister moet voorkomen dat alleen de traditionele warmtebedrijven beter worden van de nieuwe Warmtewet. Een monopolie moet niet te lang vastgelegd worden, dat is meestal niet goed voor consumenten. En de wet moet alternatieven stimuleren.

Ook energiebedrijf ENGIE benadrukt dat het wetsvoorstel in de huidige vorm onvoldoende bijdraagt aan de doelstellingen van het Klimaatakkoord: “ENGIE is ervan overtuigd dat de energietransitie alleen gerealiseerd kan worden door samen te werken. De warmtewet 2 zou verschillende samenwerkingsvormen juist moeten stimuleren in plaats van uitsluiten. Door samen te werken met partijen die de verantwoordelijkheid nemen om een deel van de oplossing te bieden binnen een warmtenet, zorgen we voor een betaalbare en CO2-neutrale warmtevoorziening in Nederland.”

De Warmtecoalitie vormt een spreekbuis voor partijen die zien dat andere warmteconcepten op achterstand worden geplaatst. De marktpartijen, technische branchevereniging, netwerkbedrijven en bewoners-coöperaties zien met lede ogen aan dat de markt dichtgetimmerd wordt. Dit is niet in het belang van gemeenten en de afnemers, waaronder de woningbouwcoöperaties, vertegenwoordigers van huurders en consumenten. 

Lees hier de volledige reactie op de consultatie van de Wet Collectieve Warmte (Warmtewet 2).

De warmtecoalitie vertegenwoordigt de volle breedte van de maatschappij van gemeenten, private partijen, netwerkbedrijven, consumentenorganisaties, woningcorporaties, warmte-coöperaties, milieu partijen, tot aan bewonersverenigingen.