U wilt graag uw organisatie verduurzamen, maar dat is lastig. Waar moet u beginnen en hoe krijgt u uw collega’s mee? Collega Nienke Trap, specialist energiebesparing en gedragsverandering geeft drie tips.

Als u wilt innoveren én uw eigen organisatie wilt verduurzamen is gedragsverandering het meest kosteneffectief. Door er vervolgens intern en extern over te communiceren laat u zien wat u doet voor duurzamer werken. Zo geeft u als organisatie het goede voorbeeld. Erg belangrijk, want burgers willen graag dat bedrijven en overheden meer prioriteit geven aan verantwoord omgaan met mens, maatschappij en milieu. Dit blijkt uit de Maatschappelijk Imago Monitor (MIM), een jaarlijkse meting uitgevoerd door Motivaction.

“Het implementeren van gedragsveranderingsprogramma’s is lastig voor veel managers die vaak geen kennis hebben van gedragspsychologie, terwijl daar nu sterk behoefte aan is”, zegt Nienke Trap. Gedragsveranderingsinterventies resulteren in een flinke besparing van gas, elektriciteit en water. Bovendien zorgen deze interventies ervoor dat medewerkers zelf duurzame oplossingen bedenken en toepassen. Nienke heeft op basis van deze kennis een workshop opgezet voor een succesvol gedragsveranderingsprogramma.

Drie tips uit haar methode:

1 - Introduceer een gedragsveranderingsprogramma als onderdeel van een groter plan

Zorg dat de hele organisatie inclusief het bestuurlijke niveau aan de slag gaat met duurzaamheid. De meest effectieve programma’s zorgen voor interventies binnen elk onderdeel van de organisatie.

Beloon medewerkers bijvoorbeeld met eco-punten. Hoe meer punten, hoe groter de prijzen die ze ontvangen. Zo beloont u letterlijk het nieuwe duurzame gedrag. Dat kan op allerlei manieren, via de HR-cyclus of het behalen van targets maar ook door het nieuwe gedrag mooi en verleidelijk te maken.

Een Brits bedrijf in de maakindustrie introduceerde de eco-punten in een periode dat het bedrijf groene technologieën is gaan toepassen: zonnepanelen, nieuwe productietechnieken om de hoeveelheid afval te verminderen en de aanleg van een tuin om de biodiversiteit op en rond het bedrijfsterrein te verbeteren. Door de combinatie van gedrag en techniek nemen medewerkers dit programma serieus en stoppen ze er energie in.

2 - Het gaat niet om het geld

Een effectief gedragsveranderingsprogramma vraagt van de ontwerpers te luisteren naar de medewerkers. Om het programma succesvol te maken is zijn de volgende vragen van grote waarde. Wat willen medewerkers? En wat willen ze niet? Waar lopen ze elke dag weer tegenaan? Welke drempels en kansen zien zij?

Als de medewerkers zich erkend voelen, zijn ze beter gemotiveerd. Het geeft het de ontwerper van een programma de kans om te zorgen dat medewerkers baat hebben bij de beoogde veranderingen. Hebben ze belang bij het programma, dan gaan ze helpen de doelen te behalen. Financiële prikkels werken slechts tijdelijk. Is het geld eenmaal binnen, dan keren mensen vaak terug naar het oude gedrag.

Motivatie om mee te werken aan een verandering in de organisatie hoeft overigens niet per se gelinkt te zijn aan duurzaamheid of milieu. Een bredere aanpak heeft meer succes. Gedrag dat bijdraagt aan uw gezondheid bijvoorbeeld, is ook vaak goed voor milieu, zoals met de fiets naar het werk gaan.

3 - Resultaten monitoren levert structurele veranderingen op

Het kwantificeren van het succes van een gedragsveranderingsprogramma is soms lastig. Is het energieverbruik nu lager omdat de verlichting automatisch uitgaat of doordat medewerkers elke dag hun computer uitzetten als zij weggaan? Door het energieverbruik te monitoren, kunt u precies bijhouden wat er verandert.

Maak de verandering zichtbaar! Het geven van feedback, via een monitoringssysteem bijvoorbeeld, is de meeste effectieve manier om positief duurzaam gedrag te belonen. Medewerkers kunnen dan trots zijn op de resultaten en dat motiveert om door te gaan met het nieuwe gedrag.

Afbeelding: De koffieprut van de gemeente Utrecht wordt gebruikt als voeding voor het kweken van paddenstoelen, dit bord laat duidelijk de resultaten zien.

Volg op 16 mei de workshop 'Gedrag voor duurzaamheid' voor tips op maat en meer informatie

  • Leer hoe u principes en inzichten vanuit de psychologie kunt gebruiken voor gedragsverandering.
  • Betrek uw collega’s met behulp van de inzichten bij het reduceren van CO2-uitstoot en het verduurzamen van de organisatie.
  • Ga direct aan de slag met uw eigen case.
  • Hoor succesvolle voorbeelden en ervaar de kracht van gedragsverandering!
  • Aanmelden via www.klimaatacademie.nl.