Na vele jaren van onderhandelen werd op 12 december in Parijs door 195 landen een Klimaatakkoord gesloten. Op 17 december werd de Nederlandse onderhandelingsdelegatie onthaald door ruim 100 (aspirant-)leden van de Nederlandse Klimaatcoalitie. Uit de eerste hand werd verslag gedaan van de sfeer en de resultaten van dit (nu al historisch genoemd) Klimaatakkoord.

Gastheer Han Weber, gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland zette meteen al de toon met een citaat van Obama: 'Wij zijn de eerste generatie die te maken heeft met de gevolgen van klimaatverandering en tevens de laatste generatie die hier nog iets aan kan doen.' Dat er ook in Zuid-Holland actie wordt ondernomen werd wel duidelijk met de vele initiatieven van Goeree-Overflakkee tot Leiden.

Het proces dat resulteerde in dit Klimaatakkoord startte al meteen na de mislukte top in Kopenhagen (2010). Klimaatgezant Michel Rentenaar complimenteerde ook de Fransen voor de strakke diplomatie, een kerncompetentie van Frankrijk. Waar in Kopenhagen alle besluitvorming vooruit werd geschoven tot de wereldleiders aanwezig waren, waren deze al aan het begin van de klimaattop aanwezig en kon men in Parijs snel aan het echte onderhandelingswerk beginnen. De Nederlandse doelstellingen hierbij werden gehaald. Met name de term klimaatneutraliteit’ en het blijven benadrukken van de rol van non-state-actors, zoals de Nederlandse Klimaatcoalitie, zijn in het uiteindelijke akkoord prominent terug te vinden.  Dat het op detailniveau uiteindelijk toch nog bijna mis ging (een tikfout met ‘zullen’ en ‘zouden’ waardoor een enkele delegatie nog heftig protesteerde) werd uiteindelijk bedolven onder een staande ovatie.

In de aanloop naar Parijs werd er al een inhoudelijke bodem gelegd doordat uiteindelijk meer dan 180 lidstaten hun ‘Intended Nationally Determined Contribution’ (iNDC) inleverden. Daarmee was er al een groot deel CO2-reductie vastgelegd. Delegatieleider Ivo de Zwaan verduidelijkte dat de Nederlandse bijdrage onderdeel uitmaakt van de Europese inbreng. De lange termijn doelen van het Klimaatakkoord zijn helder. Er wordt gericht op het beperken  van de temperatuurstijging tot ruim beneden 2 graden (streven naar 1,5 graden) waarbij de emissiepiek zo snel mogelijk wordt gevolgd door reductie. Klimaatneutraliteit wordt dan bereikt door een balans tussen uitstoot en verwijdering van broeikasgassen. Met een 5-jaren cyclus zullen de lidstaten hun NDC’s (het ‘intended’ kan er nu wel af) van een update voorzien en met een monitoringssysteem (Global Stocktake) wordt transparant gemaakt wat er nog moet gebeuren. Niet wie wat moet doen want dat zou inmenging in binnenlands beleid betekenen. Het proces wordt dan als volgt:
2018 ‘faciliterende dialoog’ over collectieve inspanningen tbv NDC 2020;
2020 Inwerkingtreding Klimaatakkoord, indienen NDC’s
2023 Eerste StockTake

In zijn reflectie stelde Milieudefensie-directeur Donald Pols de retorische vraag of we tevreden kunnen zijn. Ne, dat zou ook niemand van Milieudefensie verwachten. Natuurlijk is er een eerste stap gezet maar er zullen er nog vele moeten volgen op de lange reis die nog te gaan is. Voor Nederland zou het Klimaatakkoord een springplank voor haar ambities moeten zijn en een gesprekskader om te toetsen.

In de deelsessie van decentrale overheden kwam naar voren dat we niet langer bedrijven, overheden en ngo’s moeten scheiden op bijeenkomsten, maar juist moeten verbinden. De faciliterende rol van de overheid zal concreet gestalte moeten krijgen op zowel lokaal als regionaal en bovenregionaal niveau. Ook de verbinding met nationaal en internationaal beleid is daarbij van belang.
Uit de bedrijven-deelsessie werd duidelijk dat alle (innovatieve) kennis aanwezig is in het Nederlandse bedrijfsleven. Bedrijven zijn ook bereid om die kennis in te zetten in de keten om daarmee CO2-reductie te realiseren.
De ngo’s lieten in hun deelsessie blijken goed te kunnen leven met het in Parijs gesloten Klimaatakkoord. Het is met name een startpunt om nationaal op te pakken waarbij een heldere vertaling snel nodig is. En niet geheel onbelangrijk om te benoemen, de rijkste landen zullen hun kennis dienen te delen met de armere landen om hen te helpen. Landbouw dient zeker niet de aandacht te verliezen bij de aanpak. De overheid zou hier met meer visie de toekomst dienen te formuleren zoals een krachtige stellingname: Nederland van het gas af!

Via de livestream van de provincie Zuid-Holland is de bijeenkomst in de statenzaal terug te luisteren en te zien: http://zuid-holland.notubiz.nl/vergadering/241928/Terugkeerbijeenkomst%20Klimaattop%20Parijs%2017-12-2015

Bijlagen

0 Programma Terugkeerbijeenkomst COP21 17-12-15
1 Presentatie Ivo de Zwaan - Terugkeerbijeenkomst COP21 17-12-15
2 Presentatie Climate Makeover - Terugkeerbijeenkomst COP21 17-12-2015
3 Presentatie NKC - Terugkeerbijeenkomst COP21 17-12-2015
4 FCCC Klimaatakkoord COP21 (Engels)
5 Kamerbrief COP21 bij het VN-klimaatverdrag appreciatie en vervolgstappen
6 Bijlage Kamerbrief - appreciatie Parijsakkoord per thema