Vergroening in gemeente Montferland begon met weerstand en eindigde in een groenteam

De gemeente Montferland gebruikte de pilot ‘Meer groen en verbinding in versteende wijken’ als opwarmer voor een veel grotere opknapbeurt in ’s-Heerenberg Oost. Dat bleek minder eenvoudig dan gedacht, mede door participatiemoeheid van de buurtbewoners. Wat volgde was een leertraject van vallen en opstaan. Arnold steenhuis, betrokken als beleidsmedewerker Biodiversiteit en landschap, vertelt in vier vragen en antwoorden over de ervaringen.

1. Wat was een grote winst van dit project?

   "We ervaarden dat vergroenen niet alleen gaat om planten, maar vooral om vertrouwen. Dat ontbrak in het begin onder buurtbewoners, omdat er achterstallig onderhoud was op bestaand groen in de wijk. Zij zagen geen reden om erop te vertrouwen dat we het nieuwe groen wel goed zouden onderhouden. Door dat te erkennen én door te pakken met concrete aanplant, leerden we dat je stap voor stap meer vertrouwen kunt opbouwen. Een positief resultaat is dat er inmiddels een enthousiast groenteam is ontstaan bij het wijkcentrum en een buurtpleintje. Dat laat zien dat groen kan verbinden."
   
   

2. Hoe kregen jullie de bewoners mee?

   "Heel eerlijk: dat was lastig. Er bleek sprake van een zekere participatiemoeheid en de eerste oproepen leverden weinig respons op. Wat wél werkte, was om bewoners niet te overladen met open vragen, maar met afgekaderde voorstellen te komen waarop ze konden reageren. Dat leidde uiteindelijk tot twee nieuwe groenzones. Ook hielp het om persoonlijk in gesprek te gaan met kritische bewoners en samen een alternatief plan voor een derde locatie te maken."

3. Welke tips geef je andere gemeenten die aan de slag willen met vergroening in versteende wijken?

   "Zorg dat de basis op orde is. Als er achterstallig onderhoud is, frustreert dat bewoners en werkt het tegen je bij nieuwe plannen. Kies ook voor een participatievorm die past bij de wijk. Soms is een bewonersavond geen goed idee, maar werkt een koffiekraam op de markt of het aanhaken bij bestaande activiteiten veel beter. Geef duidelijke kaders: waar gaat het wél over, en waar niet. Vergeet ook niet om altijd terug te koppelen wat er met input van de buurtbewoners is gedaan."
   
   

4. Hoe zorgen jullie in de toekomst voor een goed lopende samenwerking met bewoners?

   "We weten nu dat succes valt of staat met een sociale aanpak. In deze pilot zat het sociaal domein niet aan tafel, maar inmiddels is dat veranderd. Dat biedt kansen, want juist deze collega’s hebben het directe contact met bewoners."
   
   “Voor de toekomst is het ook belangrijk om eerst de basis op orde te hebben: eerst het achterstallig onderhoud aanpakken, daarna pas nieuwe plannen. Ook moeten we duidelijkere kaders stellen. Niet zeggen: ‘de bewoners bepalen’, maar helder aangeven waar bewoners invloed op hebben. Ook is het handig om zelf de wijk in te gaan. Niet wachten tot bewoners naar ons komen, maar aansluiten bij hun leefwereld. Of dat nu op de markt is, bij een soepuurtje of via een vertrouwde bewoner in de buurt."

Arnold Steenhuis - Beleidsmedewerker biodiversiteit en landschap bij gemeente Montferland