Met de ‘samenlevingsroute’ wil Klimaatverbond Nederland beweging krijgen in het dossier Klimaatneutrale woon- en leefomgeving. Directeur Petra Lettink geeft uitleg over het hoe en waarom.
Marktwerking faalt
De eerste (digitale) bijeenkomst van onze klimaattoer gaat over energietransitie in wijken. Waarom? Omdat we zien dat, ondanks eerder geleverde inspanningen, we nog steeds aan het begin staan van de opgave om woningen in Nederland te verduurzamen. Om een bijdrage te leveren aan de gestelde klimaatdoelen zouden er ongeveer 1.000 woningen per dag verduurzaamd moeten worden. Dat zijn er nu nog 40 per dag… We kunnen inmiddels wel concluderen dat de beoogde marktwerking heeft gefaald.
Gemeenten aan zet
Volgens Klimaatverbond Nederland zijn de gemeenten aan zet als regisseur. Om processen in gang te brengen en als bewaker van het collectieve belang. Alleen faciliteren dat woningen kunnen worden verduurzaamd is niet langer toereikend; een meer aansturende en verbindende rol is gewenst.
Als de afgelopen jaren íéts is gebleken, is het wel dat de verduurzamingsopgave van woningen veel complexer is dan we al dachten. Diverse ontwikkelingen hangen met elkaar samen. Kijk alleen al naar de bewegingen die we nastreven: we moeten omlaag, omhoog en stoppen. We moeten het energieverbruik flink omlaag brengen, de hoeveelheid zelfopgewekte duurzame energie omhoog brengen en we willen stoppen met het gebruik van fossiele brandstoffen. Die bewegingen moeten op elkaar worden afgestemd. Dat kan niet zonder een regisseur die alle ontwikkelingen binnen een wijk op het netvlies heeft staan. De gemeente dus.
Probleem opgelost? Nee, natuurlijk niet. Ook een gemeente kan het niet alleen, we zullen het samen moeten doen. We moeten bewoners warm maken voor het verduurzamen van hun huizen, want gemiddeld zestig procent van het woningbestand betreft koopwoningen. We moeten hen in staat stellen om mee te kunnen doen, bijvoorbeeld door middel van financiële constructies die voor iedere huizenbezitter haalbaar zijn. We moeten het bedrijfsleven prikkelen om de handschoen op te pakken, bijvoorbeeld door te investeren in goedopgeleide arbeidskrachten. We moeten verbindingen leggen, mensen moeten in beweging komen.
Samenlevingsroute
Klimaatverbond Nederland is al in beweging. We hebben samen met een consortium van experts een samenlevingsroute uitgestippeld. Daarmee willen we gemeenten helpen om de regierol te pakken. Dat doen we door samen op zoek te gaan naar de antwoorden op vragen als: Wat is nu precies het speelveld waarmee we te maken hebben? Wie zijn de actoren, wat is hun rol en wat zijn hun belangen? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er op wijkniveau communicerende vaten ontstaan? Dat het voor bewoners voordelig is om collectief te verduurzamen, zodat het voor bedrijven interessant wordt om die opdracht aan te nemen en om lokaal een beroep te kunnen doen op (nieuwe) arbeidskrachten? Hoe zorg je binnen het gemeentehuis voor een integrale aanpak? We zullen dit verder toelichten tijdens ons webinar.
Onze samenlevingsroute is geen blauwdruk voor een succesvolle aanpak. Wat wel en niet werkt zullen we namelijk nog moeten ontdekken. Dat doen we met een aantal gemeenten die voorliggende opgave erkennen en de handschoen willen oppakken om via de samenlevingsroute de energietransitie in wijken vlot te trekken. Die voorbeelden zullen we delen, zodat niet elke gemeente het wiel opnieuw hoeft uit te vinden.
Deze aanpak past binnen onze rol als wegbereider. Klimaatverbond Nederland is de partner die met kennis en ondersteuning naast onze leden – de decentrale overheden – staat. Daarbij helpt het ook als we van onze leden horen met welke vraagstukken zij worstelen. Bij deze dus een oproep om tijdens onze eerste online bijeenkomst niet alleen aan te horen wat we te vertellen hebben, maar vooral actief mee te doen. Laten we uitwisselen waarmee we worstelen. Kom samen met ons in beweging!