Een integrale wijkaanpak, hoe pak je dat aan als gemeente?

Herken je dat: “Gemeente komt met integrale wijkaanpak”? Een term waar in de praktijk iedereen wat anders onder verstaat. Wat er wat ons betreft goed aan is, is dat daarmee onderkend wordt dat geen enkele opgave op zichzelf staat. Of dat nou de warmtetransitie is, de aanpak van energie & armoede, klimaatadaptatie of biodiversiteit: deze opgaven hangen met elkaar samen.

Scroll naar beneden om verder te lezen↓

Jan Engels van Klimaatverbond

Deze visie over een allesomvattende aanpak in de wijk is afkomstig van Jan Engels, inhoudelijk projectmedewerker bij Klimaatverbond.

De werkelijkheid waar gemeenten voor staan is daarmee complex. En dat vindt zijn weerslag in beleidsdocumenten. Vaak staat daarin – in meer of mindere mate – uitgewerkt hoe die relatie met andere beleidsdomeinen in elkaar zit, en wat dat voor het beleid betekent. Een schier onmogelijke opgave: alle mogelijke verbindingen tussen de beleidsterreinen zijn in de praktijk te veelvormig om te kunnen bedenken, uit te werken en vast te leggen. En daarmee is het voor zowel college als gemeenteraad ook steeds lastiger om duidelijke keuzes te maken.

De omgevingswet vraagt om samenhang

De Omgevingswet vraagt van gemeenten wel degelijk om de uitdagingen waar ze voor staan in samenhang te benaderen. En dat is ook logisch vanuit het perspectief van bewoners: in hun leefwereld komen alle opgaven bij elkaar, al ziet de exacte mix er per buurt natuurlijk weer anders uit. De omgevingswet – los van de uitdagingen die deze wet op het gebied van automatisering met zich meebrengt – vraagt feitelijk ook van gemeenten om anders te gaan werken: gebiedsgericht. Maar hoe ziet dat er dan uit, en wat vraagt dit van enerzijds de beleidsdocumenten en anderzijds de gemeentelijke organisatie?

Klimaatverbond kiest voor de samenlevingsroute

Klimaatverbond Nederland kiest voor de Samenlevingsroute. De route die begint in de samenleving. Voor ons ligt de sleutel in het gebied: in het dorp of in de buurt. Een aanpak die beter aansluit bij de leefwereld van bewoners én beter hanteerbaar is voor de gemeentelijke organisatie. Graag zouden wij met onze leden verkennen of deze benadering effectiever is.
In de kern zou die aanpak er als volgt uit kunnen zien:

We kennen de uitdagingen per opgave respectievelijk per beleidsterrein;
Per opgave definiëren we de doelen en de uitgangspunten;
Per buurt (dorp, wijk) brengen we in beeld hoe de opgave er daar uitziet: wat is het DNA van de buurt? Hoe is de sociale opbouw, welke groene (en/of blauwe) voorzieningen zijn er, wat is de typologie van de gebouwen?
Vanuit die heldere uitgangspunten en met een goede onderliggende analyse bepalen we met de bewoners de prioriteiten: welke opgave moet eerst?

Herken je de spagaat?

Onze vragen aan jou: herken je de bestaande spagaat, dus de complexiteit van het schrijven én uitvoeren van (duurzaamheids)beleid vanuit de relaties met andere beleidsdomeinen?

Zo nee: hoe is dat in jullie gemeente dan opgelost?
Zo ja: is er in jullie gemeente wellicht de behoefte om hier mee aan de slag te gaan en te verkennen of de door ons beschreven aanpak in een concrete buurt tot resultaten kan leiden? Indien hier vanuit meer gemeenten belangstelling voor is organiseren wij graag een leerkring om ervaringen uit te wisselen!

Wij horen graag van jullie! Reacties kunnen naar jan.engels@klimaatverbond.nl