Om tot een inclusieve energietransitie te komen, moeten we ook de kwestie van energie en armoede aanpakken. Dit is een groeiend probleem dat steeds meer mensen in Nederland treft. Steeds vaker hebben mensen in (dreigende) armoede moeite om hun energierekeningen te betalen, en dit geldt niet alleen voor hen. Zolang mensen worden buitengesloten, bijvoorbeeld omdat ze moeite hebben met het betalen van de energierekening, zal de transitie niet inclusief zijn. Daarom zijn we in 2022 gestart met een project om te werken aan structurele oplossingen voor energie en armoede. Centraal in onze aanpak staat de rol van de doelgroep bij het ontwikkelen van maatregelen en oplossingen.

Aanpak energie en armoede

Via een eerste onderzoeksproject hebben we geprobeerd een nieuwe richting te geven aan de aanpak van energie en armoede. Dit onderzoeksproject hebben we samen met Sterk uit Armoede en LSA bewoners hebben uitgevoerd. Tijdens het project en de bijeenkomst waarop we de resultaten hebben gepresenteerd, hebben we benadrukt hoe belangrijk het is om de doelgroep actief te betrekken en hun behoeften en perspectieven centraal te stellen.

Door ervoor te zorgen dat de doelgroep betrokken blijft en samen te werken met relevante belanghebbenden, streven we ernaar om bij te dragen aan een inclusieve energietransitie waarin energiearmoede effectief wordt aangepakt. Deze aanpak draagt niet alleen bij aan het welzijn van kwetsbare groepen, maar ook aan een duurzamere toekomst voor ons allemaal.

Het onderzoek

Het inzicht van mensen met armoede-ervaring is van onschatbare waarde om de specifieke uitdagingen en behoeften van deze (zeer diverse) groep beter mee te nemen in maatregelen en beleid. Daarom is het van belang om hun ervaringen, perspectieven en ideeën centraal te stellen in ontwikkel- en besluitvormingsprocessen. Op basis van het onderzoeksproject hebben we zeven concrete aanbevelingen geformuleerd. De centrale aanbeveling van het onderzoek is het waarborgen van deze samenwerking.

Om dit te bereiken zijn duurzame manieren van samenwerking en vertegenwoordiging nodig, zodat mensen die armoede (hebben) ervaren op een gelijkwaardige manier kunnen deelnemen. Het rapport benadrukt de waarde van het betrekken van deze ervaringsdeskundigen bij het vormgeven van beleid, omdat zij waardevolle inzichten en kennis hebben vanuit hun persoonlijke ervaringen. Op deze manier kunnen we effectieve, structurele en rechtvaardige maatregelen ontwikkelen die echt aansluiten bij de behoeften van degenen die het meest kwetsbaar zijn voor energiearmoede.

De bijeenkomst

De afsluitende bijeenkomst van het onderzoeksproject vond plaats op 18 april 2023. De bijeenkomst heeft waardevolle inzichten opgeleverd over energie en armoede en leidde tot inspirerende gesprekken met verschillende betrokkenen.

Tijdens het eerste deel van de bijeenkomst bespraken we de huidige stand van zaken en landelijke ontwikkelingen met betrekking tot energiearmoede, en presenteerden we de bevindingen van het onderzoek. Centraal stond een werksessie waarin deelnemers met diverse achtergronden in gesprek gingen over energie en armoede in hun eigen praktijk, waarbij ervaringsdeskundigen een leidende rol aan tafel hadden. Dit resulteerde in waardevolle discussies en nieuwe inzichten. Ook het belang van samenwerken om structurele oplossingen te bereiken, werd opnieuw benadrukt. We kijken met veel voldoening terug op een leerzame bijeenkomst en een veelbelovende vorm van samenwerking die perspectieven biedt.

Een terugblik op deze bijeenkomst vind je hier. Het eindrapport van het hierboven genoemde onderzoek vind je hier.

Vervolg

Richting de komende winter(s) gaan we kijken hoe we verder kunnen met het onderwerp om gemeenten en mensen in (dreigende) energiearmoede verder te ondersteunen. Als je vragen hebt over het onderwerp kun je contact opnemen met het projectteam.