Welke gemeenten doen mee?

In het energiedienstenorganisatieprogramma doen 19 gemeenten mee, verspreid over een aantal regio’s en provincies. In de tabel staat het overzicht. De meeste gemeenten bevinden zich in de provincie Gelderland. Dat komt doordat vanuit het Gelders Energieakkoord al een gezamenlijke start was gemaakt aan het thema, waardoor de gemeenten makkelijk konden aansluiten bij het energiedienstenorganisatieprogramma. De gemeenten die in regionaal verband meedoen, doen dat in nauwe onderlinge samenwerking. Zo kunnen ze leren van elkaars wijkprocessen en kunnen ze vraagstukken die breed leven samen oppakken.

Hoe ondersteunen we deze gemeenten?

Allereerst door het organiseren van informatieve en interactieve webinars samen met partners, waarbij we vanuit de verschillende expertises en perspectieven ingaan op de energiedienstenorganisatie. Zo zijn er reeds webinars geweest over:

  • De basis van een ESCo. Wat is een ESCo, hoe werkt het en wat zijn de mogelijkheden? Nico Janssen (toen nog werkzaam bij Balance) nam deze sessie voor zijn rekening. Het schriftelijke verslag en de opname van het webinar zijn hier terug te vinden;
  • Bewonersparticipatie in wijkprocessen en hoe deze zich (kunnen) verhouden tot een energiedienstenorganisatie. Dit webinar werd verzorgd door Kristel Jeuring van LSA bewoners. Het schriftelijke verslag en de opname van het webinar zijn hier terug te vinden;
  • De rol van energiecoöperaties in wijkprocessen en hun mogelijke rol in een energiedienstenorganisatie. Deze bijeenkomst werd verzorgd door Kirsten Notten en Gerwin Verschuur van Buurtwarmte. Het schriftelijke verslag en de opname van het webinar zijn hier terug te vinden;
  • Betaalbaarheid en financierbaarheid zijn belangrijke kwesties bij wijkverduurzaming, waar een energiedienstenorganisatie een rol in kan spelen. Robert Boom (toen nog werkzaam bij SVn) nam ons in deze sessie mee in de wereld van betaalbaarheid en financiering. Het schriftelijke verslag, de Powerpointpresentatie en de opname van het webinar zijn hier terug te vinden.

Om alle deelnemende gemeenten en andere geïnteresseerden goed op de hoogte te houden van de ontwikkelingen in en buiten het energiedienstenorganisatieprogramma, publiceren we ook eens per twee à drie maanden een nieuwsbrief (klik hier om je daarop te abonneren). Daarnaast zoeken we naar manieren om de gemeenten financieel te ondersteunen. Dit gebeurt onder andere middels een samenwerking met het ministerie van BZK, die ons en onze partners in de tweede helft van 2020 financieel heeft ondersteund bij het schrijven van ons eerste whitepaper. We zoeken ook de samenwerking op met de betreffende provincies. Een andere route loopt via de European City Facility (EUCF). Dit is een laagdrempelige regeling die gebruikt kan worden door gemeenten om investeringsconcepten – zoals een energiedienstenorganisatie – te onderzoeken. Daarvoor is €60.000,- ‘lump sum’ beschikbaar voor iedere gemeente die haar aanvraag gehonoreerd krijgt.

Welke andere initiatieven bestaan er?

Ons programma is niet de enige plek waar dit onderwerp op de agenda staat; er zijn een hoop energiedienstenorganisaties en ESCo's in ontwikkeling of reeds in bedrijf. We zoeken dan ook de samenwerking met deze initiatieven; het is natuurlijk niet nodig om bijvoorbeeld dezelfde vragen te onderzoeken. Hier een aantal belangrijke initiatieven op een rij:

  • Energiedienstenbedrijf Gooi en Vechtstreek. De zeven gemeenten Blaricum, Gooise Meren, Hilversum, Huizen, Laren, Weesp en Wijdemeren startten in januari 2021 concreet met hun Energiedienstenbedrijf. Het wordt op regionaal niveau gecoördineerd met ondersteuning van een technisch adviseur en een communicatieadviseur. De provincie Noord-Holland ondersteunt in de opstartfase. Daarna wordt het een op zichzelf staande organisatie met eigen verdienmodel. Ze richt zich op diverse groepen woningen, zoals monumenten, woningen met een bouwjaar na 1990 of woningen gebouwd tussen 1920 en 1990. Aan elk concept wordt een eigen bouwcoalitie verbonden die ervoor zorgt dat huiseigenaren een integraal pakket aan maatregelen kunnen afnemen met een bijbehorende garantie. Hierbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van lokale en regionale bedrijven. Meer informatie kun je vinden op de site van het energiedienstenbedrijf;
  • Regionale energiecoöperaties die zich ontwikkelen tot een energiedienstenorganisatie. Voorbeelden hiervan zijn Energie Samen Rivierenland, Rijn en IJssel Energiecoöperatie en de Agem (Achterhoekse groene energie maatschappij).
  • Het Woningabonnement (WOAB). Dit is een ESCo die actief is in de provincies Overijssel, Gelderland en Friesland en in de gemeente Almere. De ESCo is gericht op individuele woningeigenaren, die een abonnement af kunnen sluiten voor een periode van 10, 15 of 20 jaar. In deze periode betaal je de investeringen aan het begin (zoals isolatie, dubbel glas, zonnepanelen of een warmtepomp) weer terug met de winst op je energierekening, waarbij het uitgangspunt is om de woonlasten hetzelfde te houden. Het WOAB biedt een volledig pakket aan, van advies, tot realiseren, tot beheren. Meer informatie kun je vinden op de site van het WOAB;
  • ThuisBaas. Dit initiatief van Urgenda heeft als doel om huizen volledig energieneutraal te maken, in één keer. Net als het WOAB is ThuisBaas gericht op huiseigenaren, waarbij de eigenaar van ‘A tot Z’ wordt ontzorgd. Een belangrijk verschil is dat dit alleen technische ontzorging betreft; de financiën dient de huiseigenaar zelf in te brengen. ThuisBaas heeft geen winstoogmerk. Meer informatie kun je vinden op de site van ThuisBaas;
  • Transform. De gemeenten Apeldoorn, Deventer, Zwolle en Zutphen besloten in 2018 om dit initiatief gezamenlijk op te starten. Het heeft als doel om in die gemeenten aan de slag te gaan met 40.000 bestaande woningen, zodat deze over kunnen op duurzame energie. Transform heeft een integrale aanpak en is gericht op zowel koop- als huurhuizen. Net als het WOAB is het doel om de overgang naar aardgasvrij woonlastenneutraal te doen. Meer informatie kun je vinden op de site van Transform.